Αμύντας

I

Όνομα βασιλιάδων και αξιωματούχων της Μακεδονίας.

1. Α. Α’. Βασιλιάς της Μακεδονίας (δεύτερο μισό 6ου αι. π.Χ.), γιος του Αλκέτα. Διατηρούσε στενές σχέσεις με τον τύραννο των Αθηνών Πεισίστρατο, ο οποίος χάρη στη βοήθεια του Α. κατόρθωσε να ξαναπάρει –μετά την πρώτη αποβολή του– την εξουσία στην Αθήνα. Υπήρξε υποτελής έως τον θάνατο του βασιλιά Δαρείου.

2. Γιος του βασιλιά της Μακεδονίας Αλεξάνδρου Α’ (5ος αι. π.Χ.). Παραγκωνίστηκε από τα άλλα αδέλφια του (Φίλιππο, Αλκέτα και Περδίκκα) και δεν άσκησε καμιά εξουσία.

3. Γιος του Φιλίππου (αρχές 5ου αι. π.Χ.), αδελφού του Περδίκκα, εγγονός του Αλεξάνδρου Α’. Μετά τον θάνατο του πατέρα του, υπήρξε ανταπαιτητής των δικαιωμάτων του στον θρόνο.

4. Α. B’. Βασιλιάς της Μακεδονίας (394-393 π.Χ.), γιος του Αρχελάου. Πήρε γυναίκα του τη μικρότερη κόρη της χήρας Κλεοπάτρας, δεύτερης συζύγου του πατέρα του.

5. Α. Γ’. Βασιλιάς της Μακεδονίας (393-370 π.Χ.), γιος του Αρριδαίου, δισέγγονος του Αλεξάνδρου Α’, πατέρας του Φίλιππου B’ και παππούς του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Υπέταξε τους Ιλλυριούς και, με μια σειρά κατάλληλων συμμαχιών με τους εκάστοτε ισχυρούς (Όλυνθο και Χαλκιδική συμμαχία, Σπάρτη, Αθήνα, Ιάσονα των Φερών), κατόρθωσε να εδραιώσει στη Μακεδονία ισχυρό κράτος, στου οποίου τη δύναμη και το κύρος οφείλει πολλά ο διάδοχός του Φίλιππος B’ για την ακμή που γνώρισε.

6. Α. A’. Βασιλιάς της Μακεδονίας (359-356 π.Χ.), γιος του Περδίκκα Γ’. Επειδή ήταν ανήλικος όταν κλήθηκε να αναλάβει τον θρόνο, την επιτροπεία του ανέλαβε ο θείος του Φίλιππος, γιος του Αμύντα Γ’. Η κατάσταση αυτή της επιτροπείας τερματίστηκε και τυπικά το 354 π.Χ., όταν o Φίλιππος ανακηρύχθηκε βασιλιάς από τον στρατό των Μακεδόνων.

7. Γιος του Αντιόχου (δεύτερο μισό 4ου αι. π.Χ.). Μετά τον θάνατο του Φίλιππου B’, κατέφυγε στους Πέρσες, απ’ όπου αντιπολιτεύτηκε τον Μέγα Αλέξανδρο. Στη μάχη της Ισσού ήταν επικεφαλής των Ελλήνων μισθοφόρων του Δαρείου. Μετά την ήττα του Πέρση βασιλιά, κατέφυγε στην Αίγυπτο, όπου οι τυχοδιωκτικές του ενέργειες εξαγρίωσαν τους Αιγυπτίους που τελικά τον σκότωσαν (332 π.Χ.).

8. Γιος του Τυμφαίου Ανδρομένη, στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου (δεύτερο μισό 4ου αι. π.Χ.). Κατηγορήθηκε ως συνωμότης του Φιλώτα (330 π.Χ.), αθωώθηκε όμως ύστερα από δίκη. Σκοτώθηκε λίγο αργότερα, σε κάποια πολιορκία.

9. Γιος του Νικολάου (4oς αι. π.Χ.). Συμμετείχε στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου και διορίστηκε σατράπης της Βακτριανής (329 π.Χ.).

9. Ένας από τους πολεμικούς χρονογράφους που ακολουθούσαν τον Μέγα Αλέξανδρο. Από το έργο του Ασίας σταθμοί σώζονται ελάχιστα αποσπάσματα.

10. Γιος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αδελφός του Πευκέστη. Μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου, έγινε σωματοφύλακας του βασιλιά Φιλίππου Αρριδαίου.

11. Στρατηγός του Αντίγονου. Σκοτώθηκε το 301 π.Χ. από τον Αριαφάθη, βασιλιά των Αρμενίων.

II

Όνομα διαφόρων ιστορικών προσώπων.

1. Γιος του Πέρση αυλικού Βουβάρη και της Γυγαίας, αδελφής του Αλεξάνδρου Α’ της Μακεδονίας (5ος αι. π.Χ.). Ο Ξέρξης του παραχώρησε την πόλη της Συρίας, Αλάβανδα.

2. Φιλόσοφος και μαθηματικός από την Ηράκλεια του Πόντου (4ος αι. π.Χ.). Υπήρξε μαθητής του Πλάτωνα και του Ηρακλείδη.

3. Διάσημος παγκρατιαστής από την Έφεσο, γιος του Ελλάνικου (5ος αι. π.Χ.). Άγαλμά του, που είχε φιλοτεχνήσει ο Αθηναίος γλύπτης Πολυκλής, υπήρχε στην Ολυμπία.

4. Ναύαρχος των Ροδίων. Διακρίθηκε κατά την πολιορκία της Ρόδου από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή (305 π.Χ.).

5. Γιος του Κράτη, από το Κιέριο. Επώνυμος στρατηγός (194 π.Χ.) μετά την ανασύσταση του Κοινού των Θεσσαλών.

6. Βασιλιάς της Γαλατίας. Έλαβε την εξουσία το 36 π.Χ., ύστερα από εντολή του Αντώνιου, και τη διατήρησε έως τον θάνατό του (25 π.Χ.), αφού προηγουμένως μεταπήδησε έγκαιρα (πριν από τη ναυμαχία στο Άκτιο) στο στρατόπεδο του Οκταβιανού.